Vintage

Հաշմանդամներից շատերը կարծում են, որ ներկայիս հայ իրականության պայմաններում գրեթե անհնարին է աշ­խատանքի տեղավորվել: Մինչդեռ գրագիտորեն մոտենալով աշխա­տանքի որոնման հարցին, օգտագործելով բոլոր հնարավոր թույլա­տրելի միջոցները, տեղեկացված լինելով աշխատանքի ընդունման փուլերին, համառ ջանքերի շնորհիվ կարելի է հաջողության հասնել: Ինչպիսի՞ն պետք է լինեն ձեր առաջին քայլերը: Նախ կողմն­որոշվեք, թե ինչ բնույթի աշխատանք է ձեզ հետաքրքրում: Եթե ձեր նախըտրած ոլորտում դուք դեռևս մասնագիտացված չեք, ցան­կալի է օգտվել պետության կողմից կազմակերպվող դասընթացների հնարա­վորություններից: Մեծամասամբ աշխատանքի տեղավորման պար­տադիր պահանջների թվում է համակարգչի իմացությունը (առնվազն՝ տարրական): Նման գիտելիքներ կարելի է ստանալ 1-2 ամսվա ըն­թացքում՝ հաճախելով համակարգչային անվճար կամ վճարովի դաս­ընթացների: Թափուր աշխատատեղերի վերաբերյալ տեղեկություններ կարող եք ստանալ Գինդ և Դելովոյ էքսպրես (ռուսե­րեն) թերթերից, եր­բեմն Եթեր շաբաթաթերթից և այլ պարբերականներից, հեռուստա­տեսությամբ՝ վազող տողով հեռարձակվող հայտարարություններից, վեբ-կայքերից (www.port.am, www.careercenter.am, www.job.am,  www.jobfinder.am), նաև ծանոթների, ընկերների և բարեկամների միջոցով: ՀՀ-ում գործում են պետական զբաղվածության տարածքային կենտրոններ, որոնք անվճար հիմունքներով աշխատանք փնտրողնե­րին տրամադրում են խորհրդատվություն, տեղեկատվություն թա­փուր աշխատատեղե­րի և զբաղվածության ծրագրերի վերաբերյալ, նաև իրականացնում են աշխատանքի միջնորդություն: Կարող եք նաև օգտվել մասնավոր կադրային կենտրոնների և աշխատանքի տեղա­վորման գործակալությունների վճարովի ծառայություններից: Աշխատանք որոնելիս նախաձեռնող եղեք՝ ինքներդ տվեք հայ­տարարություն տարբեր միջոցներով (հեռուստատեսություն, մամուլ, ինտերնետ): Անհրաժեշտ է ունենալ ռեզյումեի պատրաստի տարբերակ, որը թեթևակի փոփոխության կարող է ենթարկվել՝ պայմանավորված տվյալ աշխատատեղի ներկայացվող պահանջներով: Ռեզյումեն ձեր աշխատանքային այցեքարտն է: Սովորաբար այն պարունակում է հետևյալ բաժինները՝ ,

 . անձնական տվյալներ և կոնտակտային տեղեկություններ. անուն, ազգանուն, ծննդյան ամսաթիվ, ընտանեկան վիճակ, հասցե, հեռախոսահամար, էլ.փոստ,

 . կրթություն,

 . աշխատանքային փորձ,

 . լրացուցիչ տեղեկություններ. օտար լեզուների, համակարգչի իմացություն, վարորդական իրավունքի առկայություն և այլն,

 . նախասիրություններ (պարտադիր չէ)։

Ռեզյումե կազմելիս անհրաժեշտ է շեշտը դնել ոչ թե անձնական, այլ գործնական հատկանիշների վրա։ Եթե ունեք հարուստ աշխա­տանքային և/կամ կրթական կենսագրություն, նշեք միայն տվյալ գոր­ծատուին հետաքրքրող փաստերը: Պահպանեք հետևյալ ժամանակա­գրական կարգը՝ սկսեք առավել թարմ տվյալներից: Հավելվածում ներկայացված տիպային նմուշներում զետեղված են բոլոր անհրաժեշտ կետերը, սակայն ձեր հայեցողությամբ կարող եք ավելացնել նաև այլ տեղեկություններ, որոնք ձեզ բնութագրում են դրականորեն (օրինակ՝ չեմ ծխում, ունեմ պարգևատրումներ և այլն): Հաշմանդամության մասին հիշատակումը կարող է ունենալ բացա­սական հետևանքներ, քանի որ գործատուներից շատերն ունեն կարծրա­տիպային մտածելակերպ: Այդ հանգամանքին մանրամասն անդրադարձ է կատարված Հարցազրույցի ընթացքը բաժ­նում: Սովորաբար ռեզյումեի ծավալը չպետք է գերազանցի մեկ էջը: Ռեզյումեն պետք է լինի դյուրընթեռնելի, պարզ, կոնկրետ, քերականու­թյան կանոնների պահպանմամբ և առանց տառասխալների: Որոշ գոր­ծատուներ ունեն ռեզյումեի՝ իրենց կողմից հաստատված ձևերը. նման կազմակերպություններ դիմելիս խստորեն պահպանեք առաջարկված ձևի պահանջները։ Նախանշելով ձեզ համար ցանկալի աշխատատեղերը, ուղարկեք ռեզյումեն էլեկտրոնային փոստով, ներկայացրեք այն անձամբ կամ ծանոթի միջոցով: Եթե ձեր ռեզյումեն հետաքրքրի գործատուին, ձեզ կհրավիրեն հարցազրույցի: Որպես միջանկյալ փուլ կարող է կիրառվել տեստավորումը: Տեստերը լինում են բազմաբնույթ՝ մասնագիտական, հոգեբանական, մտավոր ունակությունների ստուգման: Մասնագիտա­կան տեստավորումը անմիջականորեն կապված է հետագա աշխա­տանքի հետ (օրինակ՝ մեքենագրություն, համակարգչով աշխատելու ընդունակություն, հաշվապահական գործի նրբությունների իմացու­թյուն և այլն): Երբեմն հարցազրույցներն անցնում են մի քանի փուլով (օրինակ՝ մարդկային ռեսուրսների բաժնի պատասխանատուի, անմիջական ղեկավարի, գործադիր տնօրենի հետ):

v Հարցազրույցի ընթացքը

Ձեր հաշմանդամությունը կարող է ակնհայտ կամ թաքնված լինել. ամեն դեպքում անհրաժեշտ է գործատուին տեղյակ պահել դրա մասին: Դա ձեզ հետագայում թույլ կտա օգտվել աշխատանքային ար­տոնություններից, իսկ գործատուին՝ աշխատավարձի փոխհատուց­ման պետական ծրագրից: Անհրաժեշտության դեպքում, հարցազրույցի ժամանակ դուք կա­րող եք հերքել գործատուի կարծրատիպային մոտեցումները, ինչի համար ձեզ օգտակար կլինի ծանոթանալ հետևյալ աղյուսակին. 

Հարցազրույցի ընթացքը դժվար է կանխատեսել, սակայն գոյու­թյուն ունեն որոշակի օրինաչափություններ: Այսպես, հաճախ տրվում են շփոթեցնող հարցեր: Ոչ մի դեպքում պետք չէ խուճապի մատնվել: Ի տարբերություն սովորական հարցերի, օրինակ՝ բնա­կու­թյան վայրի, կրթու­թյան, աշխատանքային փորձի վերաբերյալ, գոր­ծատուները մոլորեցնող հարցեր տալիս են, որպեսզի ստուգեն հավակ­նորդի հմտություն­ներն իր համար անսպասելի իրավիճակում: Առավել հաճախակի հանդիպող նման հարցերից են. 

1. Պատմեք ձեր մասին:

Այս հարցը, թերևս, ամենաանհարմար հարցերից մեկն է: Գործա­տուները վերջինիս միջոցով ցանկանում են իմանալ հավակնորդի նա­խապատվությունների մասին. չէ՞ որ մարդիկ առաջին հերթին խոսում են իրենց հուզող հարցերի շուրջը:Գործատուին նախևառաջ հետաքրքրում է ձեր կրթությունը և աշ­խատանքային փորձը, այլ ոչ թե հոբբին: Միևնույն ժամանակ, մի քանի խոսքով կարելի է անդրադառնալ նաև ձեր նախասիրություններին: Դուք կարող եք նաև ճշտել, թե ինչն է հատկապես հետաքրքրում գոր­ծատուին: Ամեն դեպքում, զերծ մնացեք անձնական կյանքի մանրա­մասնությունները պատմելուց:

 2. Թվեք ձեր բնավորության դրական և բացասական կողմերը:

Այս հարցը պահանջում է հնարամտության և չափի զգացման դրսևորում: Նշեք մի քանի դրական կողմ, օրինակ՝ աշխատասիրու­թյուն, ճշտապահություն, ազնվություն, կազմակերպվածություն: Անդ­րադառնալով բացասական կողմերին՝ մի փորձեք սրամտել, նշելով, որ դուք ծույլ եք կամ հակված եք ծառայողական սիրավեպերի: Մնացեք չափի մեջ, կարող եք կես կատակ կես լուրջ նշել, որ երբեմն այնքան եք տարվում աշխատանքով, որ մոռանում եք ժամանակի մասին: Կամ տվեք չեզոք պատասխան, օրինակ՝ Անշուշտ, ես ունեմ թերություն­ներ, սակայն դրանք ոչ մի կերպ չեն ազդում աշխատանքի որակի վրա: Իսկ իրական թերությունների մասին ավելի լավ է լռել:

 3. Ինչո՞ւ որոշեցիք փոխել աշխատանքը:

Գործատուին, անշուշտ, կհետաքրքրի, թե ինչը ձեզ չէր բավա­րա­րում նախորդ աշխատավայրում և ինչ սպասելիքներ ունեք նոր աշ­խա­տանքից: Կա մի ոսկե կանոն. երբեք մի չարախոսեք նախկին ղե­կավա­րի և գործընկերների մասին: Դա և տգեղ է, և կասկա­ծելի է թվում: Կա­րող եք պատասխանել, որ անհարմար էր աշխատանքային գրաֆի­կը, հիմնարկի գտնվելու վայրը, կամ բացակայում էր մասնագիտական աճի հնարավորությունը: Ոչ մի դեպքում շեշտը մի դրեք աշխատա­վարձի չափի վրա:

4. Նշեք այն աշխատավարձը, որին հավակնում եք:

Ձգտեք օբյեկտիվորեն գնահատել ձեր գիտելիքները և փորձը: Նախօրոք իմացեք տվյալ կազմակերպության աշխատողներին վճար­վող աշխատավարձի միջին չափը:

5. Ի՞նչ գիտեք մեր կազմակերպության մասին:

Հարցը կարող է ձեզ համար շփոթեցնող թվալ, եթե դուք ոչ մի տեղեկություն չունեք այն կազմակերպության մասին, որտեղ ցանկա­նում եք աշխատել:Նախապես ծանոթացեք տվյալ կազմակերպության վեբ-կայքին, եթե այն գոյություն ունի, կամ տեղեկացեք նրա գործունեության մասին այլ աղբյուրներից:

6. Ինչո՞ւ եք ցանկանում աշխատել մեր կազմակերպությունում:

Նախ նշեք կազմակերպության բացահայտ առավելությունների, օրինակ՝ գործարարական համբավի, կայունության (եթե կազմակեր­պությունը բազմամյա գործունեության փորձ ունի), գտնվելու վայրի և այլ գործոնների մասին:Կարող եք նաև պատասխանել, որ այս աշխատանքը պարզապես հետաքրքիր է ձեզ համար:Պետք չէ նշել աշխատավարձի չափը՝ որպես տվյալ կազմա­կերպությունում աշխատելու ցանկության հիմնական դրդապատճառ:

v Ընդհանուր խորհուրդներ

. Մի ուշացեք: Մոտեցեք հարցազրույցի վայրին նշանակված ժամից մոտավորապես 10-15 րոպե առաջ, սակայն մտեք համապատասխան սենյակը ձեզ նախա­պես ասված ժամանա­կին։

. Հատուկ ուշադրություն դարձրեք հագուստին: Հարցա­զրույցին ցանկ­ալի է ներկայանալ ոչ ճչացող գույնի, դասական ոճի հա­գուս­տով, զուսպ դիմահարդարմամբ:

. Խուսափեք զարդեղենի ավելցուկից:

. Օգտագործեք նուրբ և ոչ կպչուն հոտով օծանելիք։

. Հարցազրույցից առաջ անպայման անջատեք բջջային հեռա­խոսը:

. Խուսափեք հարցազրույցի ընթացքում մաստակ օգտա­գործե­լուց:

. Մի դրսևորեք անտարբերություն այն աշխատատեղի նկատ­մամբ, որը ցանկանում եք զբաղեցնել:

. Երբեք խուճապի մի մատնվեք: Եթե որևէ հարցում շփոթվեցիք, մի հուսահատվեք և փորձեք շտկել իրավիճակը:

. Ոչ մի դեպքում մի խաբեք գործատուին. սու­տը շուտ կբացահայտ­վի և բացասաբար կանդրադառ­նա գործատուի որոշման վրա:

. Եղեք վստահ, բայց ոչ հարձակողական:

. Մի փորձեք գործատուի մոտ առաջացնել խղճահարու­թյուն, պատմելով ձեր անձնական, առողջական և/կամ ֆինանսական խնդիրների մասին: Դա կձա­խողի հարցազրույցը:

. Մի՛ վիրավորվեք, եթե գործատուն հարցնի, արդյոք հաշման­դամությունը չի խոչընդոտի ձեզ աշխատել։ Փորձեք բացա­տրել, որ հաշմանդամ լինելը չի խանգարի ձեզ կատարել աշ­խատանքային պարտականությունները։

. Երբեք ցույց մի տվեք, որ հարցազրույցին կանչելը ձեզ համար մեծ անակնկալ էր:

 Եթե հարցազրույցն ավարտվելուն պես ձեզ ոչ մի որոշակի՝ դրա­կան կամ բացասական պատասխան չտրվեց, մի ամաչեք հարցնել, թե երբ կկայացվի վերջնական որոշումը: Երբեմն այդ գործընթացը կարող է մի քանի օր կամ շաբաթ տևել: Զինվեք համբերությամբ, և անպայմա­նո­րեն հաջողության կհասնեք: